- Kalbin kas dokusu miyokard olarak isimlendirilir. Kalp her kasıldığında içinde bulunan kan, diğer dokuların beslenmesi ve oksijen ihtiyacının karşılanması amacıyla büyük damarlara pompalanır. Kalbin beslenmesinden ve oksijenlenmesinden sorumlu damarlar ise koroner damarlar olarak adlandırılır.
Kalp Krizi Nedir?
- Kalp krizi, koroner damarlardaki kan akışının kesintiye uğraması nedeniyle meydana gelir (1). Kesintinin sebebi damar içerisinde kolesterol yapıdaki maddelerin plak adı verilen yapıyı oluşturmasıdır (1).
Plak yapısı bazen damar duvarından kopar ve pıhtı gibi damarı tamamen tıkayarak kan akışının kesilmesine neden olur (1). Kan akışından mahrum kalan kas dokusu zamanla hasar görmeye ve ölmeye başlar (2).
Kalp Krizi Nedenleri Nelerdir?
- Damarların iç yüzeyinde plak oluşma süreci ateroskleroz olarak ifade edilir ve kalp krizi nedenleri arasında en çok karşılaşılan durumlardandır (2). Vücudun diğer damarlarında meydana gelen pıhtılar kalp damarlarına ulaşır ve damarın tıkanmasına neden olursa da kalp krizi ortaya çıkabilir (2). Daha nadir olarak ise kalbi besleyen koroner damarlarda spazm (aşırı kasılma) meydana gelmesi sonucunda kalp krizi belirtileri meydana gelebilir (2).
Kalp Krizi Belirtileri Nelerdir?
- Kalp krizi anında 5 temel belirti ortaya çıkar (3). Bu belirtilere dair şikayetlerden yakınan bireylerin acilen en yakın sağlık kuruluşundan yardım istemesi gerekir, çünkü her geçen saniyede kalp kası hasara uğramaktadır (3).
• Gelip geçici şekilde birkaç dakikadan daha uzun süren genellikle göğsün sol tarafında ortaya çıkan rahatsızlık hissi kalp krizinin habercisi olabilir (3). Bu rahatsızlık hissi sıkıştırıcı, doluluk, ağrı ya da baskı tarzında hissedilebilir (3).
• Kalp krizinin belirtilerinde ağrı sadece göğüste oluşmayabilir. Çeneden başlayarak boyun, sırt ya da kola yansıyan çeşitli rahatsız edici şikayetler kalp krizinin belirtisi olabileceği için dikkatli olunmalıdır (3).
• Halsiz hissetme, baş dönmesi ya da bilinci kaybetme gibi belirtilere soğuk terleme eşlik edebilir (3).
• Nefes darlığı genellikle göğüs ağrısına eşlik etmekle birlikte göğüsteki rahatsızlık hissinin öncesinde de oluşabileceği için dikkatli olunmalıdır (3).
• Açıklanamayan aşırı yorgunluk, bulantı ve kusma gibi semptomlar kalp krizinin temel belirtileri arasında yer almasa da eşlik edebilecek diğer şikayetlere örnek teşkil eder (3). Normalden farklı belirtiler ile seyreden kalp krizi genellikle kadınlarda ortaya çıkmaktadır (3).
Kalp Krizini Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
- Kontrol edilebilir risk faktörleri olarak kabul edilen hareketsiz yaşam, sigara içimi ve sağlıksız beslenme gibi eylemlere yönelik olarak yapılacak yaşam tarzı değişiklikleri sayesinde kalp krizi riskinde azalma sağlanabilir (2). Aynı zamanda kalp ve damar sağlığı üzerinde olumlu etkileri bulunan gıda maddelerinin tüketimi kalp krizine neden olabilecek rahatsızlıklardan korunmaya katkı sağlayabilir.
Omega-3 Nedir?
- EPA ve DHA olarak isimlendirilen omega-3 yağ asitleri, kalp ve damar sağlığı başta olmak üzere vücuda birçok konuda çeşitli katkılar sağlayabilecek yağ yapıdaki besin maddelerindendir (6). EPA ve DHA kalbin normal fonksiyonlarına ve kan basıncının normal seviyede korunmasına katkıda bulunur (7).
Çoklu doymamış yapıda ve çift zincirli kimyasal bağları bulunan omega-3 yağ asitleri, kan dolaşımındaki damarları tıkayıcı ve kalp hastalıkları oluşmasına zemin hazırlayabilecek yağ yapısındaki moleküllerin düzeylerinin azalmasında da etki gösterebilirler (5). DHA ve EPA, normal kan trigliserit seviyesinin korunmasına katkıda bulunan omega-3 yağ asitleridir (7).
Aynı zamanda damarlarda bir genişleme sağlayarak kanın akışına katkıda bulunmak ve böylelikle kalbin mekanik fonksiyonuna da destek olmak omega-3 faydaları arasında yer alır (5).
Balık ve balık yağı omega-3 nelerde var sorusunun cevabına örnek teşkil eden besin maddeleridir (4).2020756-EIP455-Omega 3 950 mg10
Referanslar
- 1- ‘https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/symptoms-causes/syc-20373106#:~:text=Pressure%2C%20tightness%2C%20pain%2C%20or,Cold%20sweat’
2- ‘https://www.healthline.com/health/heart-attack#prevention’
3- ‘https://www.cdc.gov/heartdisease/heart_attack.htm’
4- ‘https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2723470/#:~:text=The%20beneficial%20effects%20of%20omega,reduced%20rates%20of%20coronary%20mortality.’
5- ‘https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4153275/’
6- ‘https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22332096/’
7- ‘https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/396236’